Doğu Akdeniz başta olmak üzere Ege ve Karadeniz’de hak ve menfaatlerin sonuna kadar korunacağının mesajının verildiği tatbikat, yeni dönemin de parolası niteliğinde. Uzmanlar, tatbikatla Türkiye’nin bölgesel uyuşmazlıklarda jeopolitik çıkarlarının korunmasındaki kararlılığının sergilediğini ve bu milli hamleyle gayr-i hukuki girişimlere ve birtakım asılsız ideallere de net ve somut bir karşılık verildiğini ifade etti.
Üç tarafı denizlerle çevrili olan Türkiye, Cumhuriyet tarihinin en büyük ve kapsamlı deniz tatbikatını aynı anda üç denizde 103 geminin katılımıyla eş zamanlı olarak gerçekleştiriyor. Tatbikatta milli deniz ve hava platformlarının yanında yazılım tabanlı sistemler de kritik görevler üstleniyor.
Savunma Bakanlığı, ilk defa üç denizde icra edilen tatbikata ilişkin, “Jenerik bir senaryoya istinaden Ana Ast Komutanlık Karargahları ve Harekat Merkezlerinin çalışma usüllerini test etmek, Görev Grubu seviyesinde mevcut harekât nevilerini denemek, diğer Kuvvet Komutanlıkları ile müşterek/birlikte çalışabilirlik usullerini ve karşılıklı destekleme imkan kabiliyetlerini denemek, katılacak unsurların harbe hazırlık seviyelerini yükseltmektir” açıklamasında bulundu.
Akdeniz Üniversitesi İİBF, Uİ Devletler Hukuku Ana Bilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Emete Gözügüzelli, yenisafak.com'a yaptığı değerlendirmede, Mavi Vatan-2019 tatbikatının Türkiye’nin Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ten sonra kara üzerinde egemenlik mantığını bir kenara bıraktığı, Fatih Sultan Mehmet ve özellikle de Kanuni Sultan Süleyman dönemini anımsatan büyük bir tarihi heyecan olduğunu ifade etti. Söz konusu tatbikatın Türkiye’nin disiplinli, kabiliyet ve kudreti yüksek güçlü bir savunma kabiliyetine haiz ordusu bulunduğu ve savunma sanayisi ile değişen güçlü otoritesini gösteren önemli tatbikat olduğunu işaret etti.
"Bu bağlamda, Türkiye; bölgesel uyuşmazlıklarda Jeopolitik çıkarların korunmasındaki kararlılığını sergilemiştir. Türkiye, Jeostratejik anlamda Türk deniz yetki alanlarının ülke egemenliğinin bir parçası olduğunu, tartışmalı alanların bir oldu bittiye getirilmeyeceğini, mevcut konumunun farkındalığında bulunduğunu tüm uluslar arası topluma göstermiştir.
Türkiye dünyada yaygınlaşan Mavi enerji faaliyetlerinde kendi deniz alanlarında proaktif rolünü sürdürmekteki kararlığını göstermiştir.
Türkiye haklarını uluslararası alana hatırlatmıştır
Mavi Enerji çünkü jeoekonomik anlamda ilgili deniz alanlarında Türkiye’nin her türlü canlı cansız kaynaklar üzerinde hakları olduğunu, bu anlamda atılacak adımlarda kendi yetki alanları üzerinde uluslar arası hukuka uygun bir şekilde her türlü faaliyette bulunabileceğini bir anlamda deniz sınırlarını kıyısı en uzun olan ana kara ülkesi olarak uluslararası alana hatırlatmıştır.
NATO Kurallarına uygun gerçekleştirildi
Türkiye’nin kürsel bir aktör konumuna geldiğini ve uluslararası yönetişim alanlarında diğer devletlere insani yardım, barış koruma, terörle mücadele, denizlerde yasadışı göçle mücadele gibi askeri nitelikli operasyonlarda deniz,kara,hava alanlarında koruyucu güç olarak bulunabileceğini gösterdiğini ifade eden Gözügüzelli, "Türkiye’nin Cumhuriyet döneminden bu güne köklü bir gelişim göstererek, vizyon ve misyonunun kurulan yeni dünya düzeni içerisinde bulunabilme kapasitesinin sergilemiştir" dedi.
"Mavi diplomasi anlayışı ile kendi kıta sahanlığı yetki alanlarında NATO ile tatbikatlar yapabilmekte, uluslar arası korsanlığa karşı Kızıldeniz gibi sınırları aşan alanlarda operasyonlara katılabilmekte ve bir kürsel aktör olarak hareket edebilmektedir. Bu açıdan Türkiye gerek NATO içerisinde gerek uluslar arası alanda konum ve seviyesini ve özellikle prestijini artırmıştır.
"Türkiye’nin NATO kurallarına uygun uluslararası hukuka göre hareket eden bir devlet olduğunu gösterilmiştir" diyen Gözügüzelli, şu açıklamalarda bulundu:
"Türkiye’nin uluslar arası hukuktan kaynaklanan deniz, kara, hava sahaları üzerinde ülkesel egemenlik ve öngörülen kimi egemenlik yetkilerini kullanma kudret ve kabiliyetini sergilemesi ve bu anlamda deniz hukukunun da öngördüğü kendi egemenlik sahalarını koruma kararlılığını uluslararası topluma hatırlatmıştır.
Akdeniz’de enerji keşiflerinin ortaya çıkması ardından, Türkiye düşmanlığı içinde hareket eden , ittifaklaşma, silahlanma ve deniz alanlarını gasp etme niyeti taşıyan taraflara “otoritelerini aşmaması” mesajı veren büyük bir güç gösterisi olarak değerlendirmek mümkündür."
Türkiye'nin rızası olmadan adım atamazlar
Gözügüzelli, ilgili tarafların Türkiye’nin rızası olmadan, Akdeniz ve Ege’de adım atamayacaklarını, Türkiye’nin uluslararası hukuktan doğan hakları olduğunu ifade etti. "Türk kıta sahanlığında hiçbir otorite ne bilimsel araştırma ne de sondaj yapabilir" diyen Gözügüzelli, "Türkiye’nin rızası olmadan kablo ve boru hatları dahi döşeyemezler. Bu nedenle akıllı olun uyarısının bu denli geniş anlam içeren tatbikatla askeri ve diplomatik dilin bütünleşerek ifade edilmiştir.
Özellikle de deniz siber güvenliği konusunda Türkiye’nin oldukça yüksek kapasitesi bulunması, olası bir krizi bertaraf etmeye yetecek karakterde bulunması, Türk ordusunun savunma sanayisi ve güçlü ordusu ile siyasi ve kendi ülkesindeki kamuoyu ile birlik beraberlik göstermesi caydırıcı unsur olmaya yetmektedir. Zira Türkiye saldırganlık politikası izleyen bir ülke değil, sağduyu, işbirliği ve barışı ilerleten güvenliği sağlayan köklü bir devlettir. Korkan unsurlar, panikleyen unsurlar art niyet taşıdıkları için korkuyorlar" değerlendirmesinde bulundu.
Tatbikat uluslararası sistemi etkiledi
Tatbikatın kürsel bir aktör olan Türkiye’nin resmi olduğunu vurgulayan Gözügüzelli, "Bu nedenle Türkiye’nin ilk olarak gündeminde Doğu Akdeniz vardır. Ege konusu ile eşgüdümlü yürütülen bir kararlılık vardır. Karadeniz deniz üssü ile zaten önemli bir hamle atılmıştır. Demek ki üç koldan, Kıbrıs Türk hak ve menfaatlerini de koruyan bir manada, kararlılığın bu tatbikat ile okunması gerekmektedir. Tatbikatın uluslar arası alanda yer alan ülkelerin yayın organlarında yer alması ise icra edilen faaliyetin uluslararası sistemi etkileyebilecek karakterini ortaya koyar. Bu durum kürsel bir güç konumunun farkındalığını artıran çıktıdır" ifadelerini kullandı.
Doğu Akdeniz mesajı dikkat çekti
Milli Savunma Bakanlığı'nın sosyal medya hesabında yaptığı paylaşım, Doğu Akdeniz ve Kıbrıs konusunda Türkiye'nin kararlılığının dikkat çekici bir mesajı oldu.
Milli hamle: Mavi Vatan
Mavi Vatan-2019 tatbikatına ilişkin yenisafak.com'a açıklamalarda bulunan ANKASAM Danışmanı Kadir Ertaç ÇELİK, "Cumhuriyet tarihimizin en büyük ve en kapsamlı tatbikatı olan Mavi Vatan, alışılageldik bir tatbikattan ziyade daha stratejik hedefler veya mesajlar içeren bir milli hamle olarak değerlendirilmelidir. Ülkemizin bekasına yönelik iç ve dış saldırıların ivme kazandığı dönemde böylesi bir tatbikatın milli silah sanayimizce geliştirilen unsurlarla gerçekleştirilmesi de oldukça manidardır" dedi.
"Bu bağlamda ilk olarak tatbikatın isminin izahı gerekmektedir" diyen Çelik, "Mavi Vatan, ülke topraklarımızı çevreleyen denizlerimizin de vatanımız olduğunu ifade etmektedir. Dolayısıyla bu tatbikat ile ilk olarak verilen mesaj; Türkiye’nin kara, hava ve deniz ülkesi ile bölünmez bir bütün olduğu ve hiçbir sahada egemenlik haklarına tecavüze müsaade etmeyeceğidir"açıklamasında bulundu.
Türk ordusu ve Deniz Kuvvetleri'ne yapılan eleştirilere en güzel cevap
Çelik, "Tatbikatın ülkemizi çevreleyen üç denizde aynı anda gerçekleştirilmesi, askeri kapasite ve yetenekler bakımından Deniz Kuvvetlerimizin ne denli kalifiye olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca bu tatbikat; Türk Ordusuna dair analizlerde Deniz Kuvvetlerine yönelik eleştirilere de verilen en güzel cevaptır" ifadelerini kullandı.
Mavi Vatan Doğu Akdeniz Gaz Forumu'na mesaj
"Akdeniz jeopolitiği bağlamındaysa İsrail, Mısır, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Yunanistan'ın başını çektiği Türkiye karşıtı blok; bu yılın Ocak ayında İtalya, Ürdün ve Filistin’in de dahil olduğu Doğu Akdeniz Gaz Forumu’nu kurduğunu vurgulayan Çelik, şu açıklamalarda bulundu:
"Suriye Krizi üzerinden karadan, biraz önce ifade ettiğim girişimler üzerinden de denizden Akdeniz jeopolitiğini ele geçirmeye çalışan devletlere karşı da Mavi Vatan’ın fiili olarak hayata geçirildiği mesajı verilmiştir.
Karadeniz haricinde resmi olarak “Mavi Vatan” deklarasyonu olmayan Türkiye’nin cumhuriyet tarihi boyunca en büyük tatbikata başarıyla imza attığı görülmektedir. Bu ise Ankara yönetiminin deniz alanlarındaki egemenlik sahasını yeniden çizdiği anlamını da ihtiva etmektedir. Bu noktada söz konusu tatbikatın kendi milli gemilerimiz ve askeri unsurlarımızın da öne çıkarılması suretiyle gerçekleştirilmesi uluslararası kamuoyunun ülkemizin egemenlik alanlarını görmesine vesile olacaktır. Ayrıca Kuşak Yol Girişimi ile önemi yeniden ve fazlasıyla dikkatleri cezbeden suyolları üzerinden yürütülen küresel rekabet bağlamında da Ankara yönetimi oyunun en önemli aktörlerinden olduğunu ortaya koymaktadır.
Tatbikattaki aşamaların başarıyla tamamlanması ise hususiyetle vurgulanması gereken bir diğer husustur. Dolayısıyla gerek milli savunma kapasitesindeki pozitif ivmenin gerekse Deniz Kuvvetlerinin donanım ve yeteneklerinin ortaya konduğu bu tatbikat; beka sorununa muhatap kılınmaya çalışılan Türkiye’nin caydırıcılık bağlamında gerçekleştirdiği stratejik bir hamle veya meydan okumadır."
(yenisafak.com)
